ترکیب شیمیایی و ویژگی‌ها

فلدسپار گروهی از سیلیکات‌های آلومینیوم قلیایی است که معمولاً شامل سدیم، پتاسیم یا کلسیم می‌شود. رایج‌ترین انواع فلدسپار در صنعت چینی عبارت‌اند از:

• پتاس فلدسپار (K₂O·Al₂O₃·6SiO₂)
• سودا فلدسپار (Na₂O·Al₂O₃·6SiO₂)

این ترکیبات باعث کاهش دمای ذوب مواد درون بدنه و لعاب می‌شوند، بدون آن‌که کیفیت مکانیکی یا ظاهری محصول کاهش یابد.

نقش فلدسپار در بدنه چینی بهداشتی

1. کاهش دمای پخت

فلدسپار نقش کمک‌ذوب دارد و دمای ذوب سایر اجزا مثل سیلیس و کائولن را کاهش می‌دهد. این ویژگی باعث صرفه‌جویی در انرژی و افزایش بهره‌وری کوره‌ها می‌شود.

2. ایجاد فاز شیشه‌ای (Vitreous Phase)

در دمای پخت، فلدسپار ذوب شده و با سیلیس واکنش می‌دهد و یک فاز شیشه‌ای تشکیل می‌دهد. این فاز موجب چگالی بالاتر، استحکام بیشتر و جذب آب کمتر در بدنه چینی می‌شود.

3. بهبود استحکام و مقاومت مکانیکی

حضور فلدسپار باعث ایجاد پیوندهای محکم بین ذرات سیلیس و کائولن در هنگام پخت می‌شود و نتیجه آن افزایش مقاومت در برابر ضربه و فشار است.

4. افزایش شفافیت و یکنواختی سطح

به دلیل ذوب جزئی فلدسپار، سطح بدنه پس از پخت صاف‌تر و براق‌تر می‌شود. این امر در زیبایی ظاهری و تطابق سطح با لعاب اهمیت دارد.

نقش فلدسپار در لعاب چینی بهداشتی

فلدسپار علاوه بر بدنه، در ترکیب لعاب نیز کاربرد دارد. در لعاب، فلدسپار عامل اصلی در تشکیل شبکه شیشه‌ای است و ویژگی‌هایی مانند موارد زیر را بهبود می‌دهد:

• افزایش براقیت و شفافیت سطح لعاب
• افزایش چسبندگی لعاب به بدنه
• کنترل انبساط حرارتی لعاب برای جلوگیری از ترک‌خوردگی (Craze)

انتخاب نوع فلدسپار در تولید چینی بهداشتی

در انتخاب نوع فلدسپار، نسبت پتاسیم به سدیم اهمیت زیادی دارد. به‌طور کلی:

• پتاس فلدسپار موجب شفافیت و سختی بیشتر می‌شود.
• سودا فلدسپار ذوب‌پذیری بالاتری دارد و دمای پخت را بیشتر کاهش می‌دهد.

ترکیب بهینه‌ی این دو نوع، بسته به فرمول کارخانه و نوع محصول، تنظیم می‌شود.